Những điều cần biết về bệnh u xơ tuyến tiền liệt

Ngày đăng bài: 05/01/2023
Tham vấn y khoa: Bác sĩ. Lê Văn Điển

U xơ tuyến tiền liệt (hay còn gọi là tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt) là sự tăng kích thước của tuyến tiền liệt, một trong những bệnh thường gặp ở nam giới trung niên và cao niên. Đây là bệnh lành tính, tiến triển chậm, tuy nhiên bệnh gây ra nhiều khó chịu cho người bệnh vì cản trở dòng nước tiểu gây rối loạn tiểu tiện làm ảnh hưởng tới sinh hoạt cũng như chất lượng cuộc sống và có thể gây những biến chứng nặng nề.

Tuyến tiền liệt là gì?

Tuyến tiền liệt là một tuyến thuộc hệ sinh dục nam, nằm ngay cửa ngõ của bàng quang, bao quanh ống niệu đạo. Tuyến tiền liệt gồm 2 múi, ở tuổi nhỏ tuyến tiền liệt có kích thước rất bé như hạt đậu và hầu như không đóng một vai trò gì. Khi nam giới đến tuổi trưởng thành, tiền liệt tuyến phát triển to ra, có hình dạng giống như hạt dẻ và có khối lượng khoảng 20g. Chức năng chính của tuyến tiền liệt là tiết ra dịch nhầy trắng để trung hòa môi trường axit loãng của tinh dịch. Tuyến thường phát triển ở tuổi dậy thì, đến khoảng 20 - 25 tuổi thì ổn định.

Bệnh u xơ tuyến tiền liệt là gì?

U xơ tuyến tiền liệt, hay còn gọi là tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt, là tình trạng tuyến tiền liệt phình to nhưng không phải do ung thư. Tuyến tiền liệt nằm giữa bàng quang (nơi trữ nước tiểu) và niệu đạo (nơi ống tiểu đi qua). Khi về già, tuyến tiền liệt của nam giới bắt đầu phình to ra. Khi tuyến tiền liệt quá lớn, nó có thể chèn ép niệu đạo làm người bệnh khó tiểu và không thể tiểu hết nước tiểu trong bàng quang.

Hiện tại chưa khẳng định chính xác nguyên nhân của bệnh u xơ tuyến tiền liệt. Tuy nhiên nguyên nhân được nhiều nhà khoa học chấp nhận nhất là do lão hoá làm suy giảm nội tiết tố nam.

Đối tượng nam giới nào có nguy cơ cao mắc u xơ tuyến tiền liệt?

Ở nam giới trên 40 tuổi, tuyến tiền liệt thường có khuynh hướng tăng kích thước bất thường. Tình trạng này được gọi là tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt. Bệnh tiến triển từ từ và chủ yếu gây ra triệu chứng khi người bệnh bước sang tuổi 50.

Bệnh u xơ tuyến tiền liệt hay gặp ở nam giới có thói quen hút thuốc lá, lạm dụng quan hệ tình dục, chế độ ăn uống không hợp lý (ăn nhiều thực phẩm cay nóng, uống rượu bia) và lo âu, căng thẳng kéo dài,...

Triệu chứng của bệnh u xơ tuyến tiền liệt

Khi khối u xơ tuyến tiền liệt chèn ép vào niệu đạo thì sẽ gây ra triệu chứng rối loạn tiểu tiện ở người bệnh với 2 hội chứng đặc trưng sau:

- Hội chứng kích thích

- Đái vội: Người bệnh buồn đi tiểu không nhịn được quá vài phút, hoặc nhịn rất khó do bàng quang ức chế kém.

- Tiểu nhiều lần: Người bệnh tiểu nhiều lần cả ban đêm lẫn ban ngày. Thường là đi tiểu 2 lần/đêm, lúc nửa đêm hay về sáng, làm bệnh nhân mất ngủ. Sau đó bệnh nhân sẽ đi tiểu nhiều lần cả ban ngày, liên tục cách 2-3 giờ/ lần tiểu tiện. Đây được coi là dấu hiệu bệnh lý. Người bệnh nặng có thể bị triệu chứng u xơ tiền liệt tuyến này làm cho cơ thể mệt mỏi, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe thể chất và tinh thần.

- Hội chứng tắc nghẽn

- Tiểu khó: Đây là dấu hiệu u xơ tiền liệt tuyến thường gặp nhất ở nam giới. Người bệnh luôn có cảm giác buồn tiểu phải mất nhiều thời gian mới có thể tiểu. Nước tiểu ra không tiểu hết được, dòng chảy yếu. Người bệnh vừa đi tiểu xong lại buồn tiểu.

- Tiểu són, tiểu không tự chủ được: Nước tiểu tự bài tiết không thể kiềm chế khi ngủ cũng là một triệu chứng u xơ tuyến tiền liệt. Nhiều trường hợp ban ngày cũng xuất hiện tình trạng tiểu són.

- Tiểu buốt, tiểu rắt: Khi đi tiểu, người bệnh có cảm giác đau buốt. Người bệnh đi tiểu nhiều lần nhưng lượng nước tiểu của mỗi lần đi tiểu rất ít.

Biến chứng bệnh

- Một số bệnh nhân bị ứ trệ nước tiểu đã tạo điều kiện cho vi khuẩn tắc đọng tại bàng quang, gây viêm đường tiết niệu, sỏi đường tiết niệu. Nguy hiểm hơn, vi khuẩn viêm nhiễm đi ngược lên trên dễ gây viêm đài bể thận - một bệnh lý nhiễm khuẩn tiết niệu rất nặng. Thậm chí, nếu ứ trệ nước tiểu nặng và kéo dài do u xơ tuyến tiền liệt thì có thể dẫn đến suy thận mạn tính.

- Một số trường hợp diễn biến thành ung thư tiền liệt tuyến. Nếu phát hiện sớm ung thư thì việc điều trị rất dễ dàng và tiên lượng sống của bệnh nhân sẽ tốt. Trong trường hợp không sớm phát hiện ung thư, đã có hiện tượng di căn sang các cơ quan khác thì tiên lượng sống của bệnh nhân xấu hơn rất nhiều. Vì vậy, bệnh nhân có u xơ tiền liệt tuyến nên đi kiểm tra định kỳ để sớm phát hiện các biến chứng của bệnh và có phương án điều trị kịp thời, hiệu quả.

Điều trị

Tùy thuộc vào mức độ và tình trạng bệnh của bệnh nhân sau khi được thăm khám, chẩn đoán bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp: chỉ cần theo dõi, điều trị nội khoa hay điều trị ngoại khoa.

Các biện pháp phòng bệnh

- Giảm stress, nghỉ ngơi thư giãn hợp lý và kết hợp tập luyện thể dục thể thao.

- Uống nhiều nước (8 - 12 ly mỗi ngày) để làm sạch đường tiết niệu.

- Nên ăn các loại thực phẩm chứa các nội tiết tố thiên nhiên như isoflavone, lignane (có trong đậu nành, đậu xanh, giá đỗ,...) để ức chế phản ứng viêm tấy trong tuyến tiền liệt; các loại rau củ quả chứa nhiều lycopene, beta-carotene, vitamin A, B, C,... (cà chua, cà rốt, bí đỏ, dưa hấu, cần tây, rau ngót,...) và thực phẩm giàu Omega 3 như cá ngừ, cá hồi, sữa chua,...

- Nên hạn chế mỡ động vật, thực phẩm chiên rán, thịt động vật chứa nhiều đạm. Nam giới trên 50 tuổi không nên ăn quá 100g thịt trong mỗi bữa ăn.

- Tránh uống rượu và đồ uống có caffein như trà, cà phê vì caffein có thể kích thích gây buồn tiểu.

Mặc dù u xơ tuyến tiền liệt là khối u lành tính của tuyến tiền liệt và thường gặp ở nam giới trung niên nhưng các triệu chứng u xơ tuyến tiền liệt thường gây khó chịu này làm ảnh hưởng trầm trọng đến chất lượng cuộc sống của nam giới. Không chỉ vậy, đường tiết niệu còn là đường dẫn chung của tinh dịch và nước tiểu, vì vậy tắc nghẽn đường tiết niệu sẽ làm giảm ham muốn và ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động tình dục. Do đó, nếu có triệu chứng nghi ngờ mắc u xơ tuyến tiền liệt, bệnh nhân nên đi thăm khám càng sớm càng tốt để được chẩn đoán chính xác về tình trạng sức khỏe của mình và có phương án điều trị kịp thời nếu không may mắc bệnh.

Ưu điểm khi lựa chọn phòng khám Hưng Thịnh